ارزیابی عملکرد شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با رویکرد نسبت q توبین و نسبت p/e

بررسی عملکرد شرکتها از مهمترین موضوعات مورد توجه مدیران ، سرمایه گذاران ،اعتبار دهندگان و سایر اشخاص ذینفع محسوب می شود و نتایج حاصل از آن مبنای بسیاری از تصمیم گیریها در داخل و خارج از آن است . از آنجا که یکی از معیارهای مورد استفاده در بورس اوراق بهادار تهران نسبت p/e است و براساس آن سرمایه گذاران اقدام به ارزیابی عملکرد شرکتهای موردنظر خود می نمایند و از سویی با توجه به اشکالات و ایرادهایی که به این معیار وارد شده است هدف این تحقیق بررسی وجود رابطه همبستگی بین این نسبت و نسبت q توبین و مقایسه قدرت هر یک از این دو معیار بعنوان دو معیار تلفیقی ارزیابی عملکرد که به بررسی وجود فرصتهای رشد و سرمایه گذاری درشرکتها توجه و تاکید دارند می باشد تا در صورت وجود چنین رابطه ای میان آن دو ، بتوان از این نسبت بعنوان جایگزین یا به صورت مکمل در کنار نسبت p/e جهت تصمیم گیری در ارزیابی عملکرد شرکتها توسط سرمایه گذاران استفاده نمود. در این راستا به اختصار ، به مفهوم و ویژگیهای نظام ارزیابی عملکرد و نیز گزارش بررسی متوازن ،نسبتهای مالی ، طبقه بندی آنها و محدودیتهای تجزیه و تحلیل اینگونه نسبتها اشاره شده و در نهایت دیدگاههای متفاوت درباره معیارهای مهم ارزیابی عملکرد مالی شرکتها، طبقه بندی های متفاوت این معیارها و مزایا و معایب آنها مطرح وپیشینه وسوابق تحقیق های انجام گرفته درخصوص این دو معیار در داخل و خارج از کشور بیان گردید. روش تحقیق از نوع همبستگی و روش شناسی تحقیق از نوع پس رویدادی ( از طریق استفاده از اطلاعات گذشته ) بوده است و برای انجام آن از آزمونهای آماری (آزمونهای نرمال بودن داده ها ، ضریب همبستگی و تحلیل پراکنش ) استفاده شده است. اطلاعات مورد نیاز تحقیق به روش کتابخانه ای و با استفاده از نرم افزارهای رهاورد نوین و تدبیر پرداز از متن صورتهای مالی و یادداشتهای توضیحی شرکتهای پذیرفته شده دربورس اوراق بهادار تهران (بعنوان یکی از مهمترین بازارهای سرمایه )، گزارشهای سالانه و سالنامه های بورس اوراق بهادار تهران برای سالهای 80 تا 85 استخراج شده است. برای آزمون فرضیه اول تحقیق پس از جمع آوری داده های مربوط به هر دو متغیر، با استفاده از نرم افزار آماریspss ضریب همبستگی پیرسون بین آنها محاسبه گردید و به منظور اثبات معنی دار بودن رابطه همبستگی بین متغیرها از آزمونt استیودنت در سطح اطمینان 99 درصد(سطح خطای 1 درصد) استفاده شده است. و برای آزمون فرضیه دوم تحقیق از آزمون f برای واریانس دو جامعه با مشاهدات همبسته استفاده گردیده است. با توجه به نتایج بدست آمده از آزمون فرضیات تحقیق ، مشخص گردید که بین نسبت q توبین و نسبت p/e در ارزیابی عملکرد شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران همبستگی مثبت وجود دارد و شدت آن در حد نسبتا بالا ( 642/0 = rp ) می باشد و همچنین قدرت نسبت q توبین از نسبت p/e در ارزیابی عملکرد شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بیشتر می باشد؛ لذا استفاده از معیارq توبین برای ارزیابی عملکرد شرکتها جهت اتخاذ تصمیمات سرمایه گذاران، اعتبار دهندگان و... در کنار نسبت p/e توصیه می شود.